7605.14 - Náttúra, veður og veðurlag


Skeiðsnummar
7605.14
Heiti
Náttúra, veður og veðurlag
ECTS
13
Fortreytir
Treytin fyri at taka skeiðið er, at tann lesandi er innskrivað/ur til lestur á Námsvísindadeildini, ella hevur staðið læraraprógv eftir gomlu skipanini.
Endamál
At tey lesandi fáa eina grundleggjandi fatan av føroysku veðrinum og náttúruni, síggja lærumøguleikar í umhvørvinum bæði í og kring skúlan, og kenna seg trygg við at nýta náttúruna í undirvísingarhøpi.
Innihald
Um undirvísing: Portfoliur, Vent flokshøli/læring, Akademisk skriving, Fjølvitskur, Vísindasirkus Um veður og veðurlag: Sólin sum drívmegi, Veðurlagsbroytingar, Lágtrýst og hátrýst Um náttúru og útiskúlar: Møguleikar uttandura, Frá einkyknudýrum til ryggdýr, Fuglar, Útiskúlar, Føroyska náttúran samanborin við onnur øki í Atlantshavi
Læru- og undirvísingarhættir
Fyrilestrar, framløgur, útferðir, útiskúli við børnum, bólkaarbeiði, kunningartøkni, vísindafestivalur, lestrarferð
Læruúrtøka
1) At leggja til rættis, gjøgnumføra og eftirmeta ein dag í útiskúla 2) At nýta mennandi spøl og vísinda sum part av náttúruundirvísing 3) At lýsa og greina føroyska veðrið og náttúruna, við teimum djórum, plantum og soppum, sum liva har
Próvtøkuháttur
Møti- og aktiv luttøkuskylda er til skeiðið. Partur av skeiðnum er at gera persónliga portfoliu, sum skal leggjast fram fyri ábyrgdarundirvísaranum (einstaklingsuppgáva) at gera trý smá filmsbrot (3-5 min.) sum kunnu nýtast sum partur av vendum flokshøli/læring. Evnini skulu vera innan vísindafestival, útiskúla og náttúru/veðurfyribrigdi (bólkauppgáva) – allir bólkar skulu lata inn eitt filmsbrot fyri hvørt av evnunum. at skriva eina lættvísindaliga grein, hóskandi til antin Skúlablaðið ella Frøði (felagsuppgáva). Allar uppgávur skulu vera svaraðar og góðtiknar fyri at standa skeiðið. Um tann lesandi hevur møtt minni enn 80% av tímunum, skal hon/hann standa eina fleirsvara uppgávu við 80 spurningum úr øllum pensum, har í minsta lagi 50 spurningar skulu vera rætt svaraðir.
Próvdøming
Innanhýsis
Próvtalsstigi
P-talsstigin
Lestrarlisti
Armstrong, Thomas (2004) Læsning og skrivning med mange intelligenser, 1. útg., kap. 1 og 9, s. 18-34, og s. 164-179. Armstrong, Thomas (2009) Multiple Intelligences in the Classroom. 3. útg. Alexandria, VA: ASCD® (kap. 1, 2, 10) (Avoldað donsk útgáva finst, men hon má lesast við fyrivarni. Er frá 1994, í danskari týðing frá 2005). – Síðutøl í ensku útgávuni: kap. 1 – The foundations of MI Theory 5-19, kap. 2 – Mi Theory and Personal Development s. 20-31, kap. 10 MI Theory and Assessment, s. 130-148. Attenborough, D. (1998) The demands of the egg. Life of birds. BBC, London. Kann síggjast her: https://www.youtube.com/watch?v=JNFn11CN39w&index=8&list=ELaYy3a60ZYJo Benn, J., Carlsson, M., Lindegaard Nordin, L., & Hesselvig Mortensen, L. (2010) Giver skolemad næring for læring? Læringsmiljø, trivsel og kompetence. Forskningsprogram for Miljø- og Sundhedspædagogik, Danmarks Pædagogiske Universitetsskole, Aarhus Universitet. Danmarks Pædagogiske Universitetsskole: 1-144. Bentsen, P. (2010). Udvid skolens læringsrum. Skolen i morgen 6: 10-14. Broda, H.W. (2011). Moving the Classroom Outdoors: Schoolyard-Enhanced Learning in Action. Stenhouse Publishers. Cohen, N. (2014) The climate change deniers have won. The Observer, 22. Mars 2014. Heinta frá: http://www.theguardian.com/commentisfree/2014/mar/22/climate-change-deniers-have-won-global-warming Cornell, J. (1998) Sharing nature with children: the classic parents’ and teachers’ nature awareness guidebook, 2nd ed. Dawn Publications, Nevada City. Cornell, J. (2008/2009) Sharing Nature with Children. 13 filmsbrot. Síggjast her: https://www.youtube.com/user/SharingNatureVideo Cressey, Daniel (2015) Eyes on the ocean. Nature 519: s. 280-282 (frá 19. mars 2015, heintað tann 20. apríl 2015) Dillon, J., Rickinson, M., Teamey, K., Morris, M, Choi, M.Y., Sanders, D. & Benefield, P. (2006) The value of outdoor learning: evidence form research in the UK and elsewhere. School Science Review 87 (329): 107-111. Dolgin, E. (2015) The myopia boom. Nature 519: s. 276-278 (frá 19. mars 2015) Færø, Durid (2015, 18. apríl) Asfalts-túnið. Skimi (Bloggur, heintað frá http://skimi.fo/2015/04/18/asfalts-tunid/). Fomsgaard Adrian, A. (1999) Gardner og den danske folkeskole. Folkeskolen 37. Heintað frá http://www.folkeskolen.dk/12529/gardner-og-den-danske-folkeskole. Fosaa, Anna Maria, Gaard, Eilif, & Dalsgarð, Jóannes. (2006). Lívfrøðiligt margfeldi. In A. M. Fosaa, E. Gaard, J. Dalsgarð & M. Gaard (Eds.), Føroya Náttúra. Lívfrøðiligt margfeldi (pp. 11-21). Tórshavn: Føroya Skúlabókagrunnur. Fosaa, Anna Maria, Gaard, Eilif, Dalsgarð, Jóannes, & Gaard, Magnus. (2006). Fjølbroytta føroyska náttúran í samandrátti. In A. M. Fosaa, E. Gaard & J. Dalsgarð (Eds.), Føroya Náttúra. Lívfrøðiligt margfeldi (pp. 211-229). Tórshavn: Føroya Skúlabókagrunnur. Gardner, Howard (2006) Multiple intelligences: New Horizons in Theory and Practice. Basic Books - A Member of the Perseus Books Group (Kap. 1) eISBN 978-0-786-72187-0 Golley, R., Baines, E., Bassett, P., Wood, L., Pearce, J. og Nelson, M. (2010) School lunch and learning behaviour in primary schools: an intervention study. European Journal of Clinical Nutrition 64: 1280-1288. Gunter, G.A., Kenny, R.F. & Vick, E.H. (2008) Taking educational games seriously: using the RETAIN model to design endogenous fantasy into standalone educational games. Educational Technology Research and Development 56: 511-537 Higgins, P. (2002) Outdoor Education in Scotland. Journal of Adventure Education and Outdoor Learning 2 (2): 149-168. Kainulainen, K., Benn, J., Fjellström, C. & Palojoki, P. (2012) Nordic adolescents' school lunch patterns and their suggestions for making healthy choices at school easier. Appetite 59: 53-62. Kjølbro, H. (2007) Veðurlæra. Silvitni: 1-179. Klein, G. (2014) Fótbóltsflokkurin – nýbrot ella brot á fólkaskúlalógina? Skúlablaðið 2: 24-27. Leif Strandberg (2013) Vygotski í verki. (brot) Meyer, M. (1997) The GREENing of learning: Using the eight intelligence. Teaching for Multiple Intelligences 55(1): 32-34. Nørrevang, A. (1977). Fuglefangsten på Færøerne. Keypmannahavn: Rhodos. Ólavsstovu, V. í (2015) Vent flokshøli og vend læring. Miðnámsrit 5: 3-9. Heintað tann 1. apríl 2015 frá http://www.fh.fo/00288 Oppezzo, M., & Schwartz, D. L. (2014, April 21). Give Your Ideas Some Legs: The Positive Effect of Walking on Creative Thinking. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition. Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1037/a0036577 Paulson, F.L., Paulson, P.R, & Meyer, C.A. (1991) What makes a portfolio a portfolio? Educational leadership (februar): 60-63. Heintað frá: http://web.stanford.edu/dept/SUSE/projects/ireport/articles/e-portfolio/what%20makes%20a%20portfolio%20a%20portfolio.pdf Petersen, J.H., Rald, E. & Vesterholt, J. (1994) Føroyskir soppar. Tórshavn: Føroya Skúlabókagrunnur, Tórshavn: 9-29. Kann lesast her: http://snar.fo/skipan/utgavur/snarbook/foeroya-nattura/ Rickinson, M., Dillon, J., Teamey, K., Morris, M., Choi, M.Y., Sanders, D. & Benefield, P. (2004). A review of research on outdoor learning. National Foundation for Educational Research and King's College London Sørensen, S. & Bloch, D. (1990) Fuglar. Tórshavn: Føroya Skúlabókagrunnur: s. 9-63. Kann lesast her: http://books.google.com/books?id=RfWbHe_bRIIC&pg=PA3&lpg=PP1&dq=Fuglar#v=onepage&q&f=false Storey, H.C., Pearce, J., Ashfield-Watt, P.A.L., Wood, L., Balnes, E. & Nelson, M. (2011) A randomized controlled trial of the effect of school food and dining room modifications on classroom behaviour in secondary school children. European Journal of Clinical Nutrition 65: 32-38. Udredningsopgave for Fødevarestyrelsen (2009) Kostens betydning for læring og adfærd hos børn. En gennemgang af den videnskabelige litteratur. Institut for Human Ernæring, Det Biovidenskabelige Fakultet, Københavns Universitet: 1-84. UNHCR (2014) So close, yet so far from safety. Central Mediterranean Initiative. Heintað tann 18. apríl 2015 frá http://www.unhcr.org/542c07e39.htm Wohlgemuth, O. (2006) Håndbog i Naturpædagogik. Forlaget politisk revy: 10-31. Harumframt er ymiskt tilmælt tilfar um Heilsu og trygd og útiskúlar (liggur á Moodle).
Ábyrgd
Erla Olsen